Bu nasıl hesap: Proje 3 milyar dolar, yüzde 51’i 688 milyon dolar
Üçüncü Köprü ve Kuzey Marmara Otoyolu'nun yüzde 51'i Çinli altı şirket tarafından alınacak. 3 milyar dolar civarında yatırım yapılan projenin yüzde 51'inin 688 milyon dolara satılacak olması kafada soru işaretleri yarattı.
Kocaeli Milletvekili CHP Sanayi Komisyonu Sözcüsü Tahsin Tarhan şirketin bugüne kadar projeden 500 milyon dolar kazandığını söylüyor. Tarhan, "Üçüncü Boğaz Köprüsü'nün ve bağlantılı yollarının 688 milyon liraya yarısının satılmasının altında başka hesaplar olduğunu düşünüyoruz" diye konuştu.
30 Mayıs 2012'de Yavuz Sultan Selim Köprüsü'nü de barındıran Kuzey Marmara Otoyolu'nun Odayeri-Paşaköy etabı için ihale yapıldı. İhaleyi 10 yıl 2 ay 20 günlük işletme süresi ile İçtaş İnşaat Sanayi Ticaret AŞ-Astaldi Ortak Girişim Grubu kazandı.
YILDIRIM: 2.5 MİLYAR DOLAR DÜŞEBİLİR ÇIKABİLİR
İhalenin ardından açıklamada bulunan dönemin Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım, "Yatırım tutarı olarak 2.5 milyar dolar. Bu rakam düşebilir de artabilir de. Hedefimiz bu köprüyü 2015'in sonunda faaliyete sokmak" diye konuşmuştu.
Yavuz Sultan Selim Köprüsü hedeflenen süreden aylar sonra 26 Ağustos 2016 tarihinde hizmete girdi.
Daha sonra dönemin bir diğer Ulaştırma Bakanı Ahmet Arslan da, 3 Mart 2017 tarihinde gazetecilere yaptığı açıklamada, 60 kilometrelik Kuzey Marmara Otoyolu projesinin toplam maliyetinin 3.5 milyar dolar olduğunu açıkladı.
ALTI ÇİNLİ ŞİRKET DEVREDE
Ekonomik sıkıntılar yüzünden zor zamanlar geçiren Kuzey Marmara Otoyolu projesinin İtalyan ortağı Astaldi ülkesinde konkordato ilan etti. Astaldi, konkordato kararının ardından dün elindeki hisseleri Türk ortağı IC İçdas İnşaat'a devredecek. Rekabet Kurumu'na devirle ilgili başvuru yapıldı.
Türkiye'de bu hamle yapılırken, Çinli şirketler Yavuz Sultan Selim Köprüsü'nde hakim ortak olduklarını açıkladı. Altı Çin şirketi oluşturdukları fonla Üçüncü Boğaz Köprüsü ve Kuzey Marmara Otoyolu'nun yüzde 51'ini satın alacak.
Söz konusu şirketler: China Merchants Expressway, CMU, Zheijiang Expressway, Jiangsu Expressway, Sichuan Expressway ve Anhui Expressway. Açıklama Hong Kong Borsası'na yapıldı.
AKILLARA BİR SORU DÜŞTÜ
Çinli şirketler yaptıkları açıklamada proje için 688 milyon dolar ödeyeceklerini söyledi. Şimdi akıllardaki soru şu? 2012 yılında tamamı için 2.5 milyar dolardan fazla yatırım öngörüldüğü ifade edilen bir projenin yarısı 2019 yılında nasıl 688 milyon dolara satılır?
BAŞKA HESAPLAR MI VAR?
Kocaeli Milletvekili ve TBMM CHP Sanayi Komisyonu Sözcüsü Tahsin Tarhan, altı Çin şirketinin oluşturdukları fonla Üçüncü Boğaz Köprüsü ve Kuzey Marmara Otoyolu'nun yüzde 51'ini satın alacak olmasıyla ilgili değerlendirmelerde bulundu.
Sözcü gazetesinde yer alan habere göre Tarhan, "Çinli şirketler ortaklık için 688.5 milyon dolar harcayacak ve yüzde 51 hisseye sahip olacaklar. Maliyeti 2.7 milyar dolar olan Üçüncü Boğaz Köprüsü’nün ve bağlantılı yollarının 688 milyon liraya yarısının satılmasının altında başka hesaplar olduğunu düşünüyoruz" dedi.
Kocaeli Milletvekili ve TBMM CHP Sanayi Komisyonu Sözcüsü Tahsin Tarhan
DEVLET ALSAYDI HAZİNE 500 MİLYON DOLAR KÂR EDERDİ
Tarhan, "Köprünün Hazineye maliyete 2.3 milyar dolar. Geçmeyen araçlar için arada ödenen fark var. Üç yılı ödemiş, yedi yıl daha ödeme süresi olan, köprüde 2.7 milyar doların şirketler 500 milyon dolarını zaten tahsil etmişler. Kalan 2.2 milyar doları yedi yıl içinde ödeyecekti. Senelik 314 milyon dolar ödeme yapmak yerine, 688 milyon dolara yarısını Çinliler alacağına devlet satın alıp İtalyan firmayı devre dışı bıraksaydı. Böylelikle hem köprünün getirdiği külfetten kurtulur. Hem de araç başı geçiş garantisi sorunu ortandan kalkar hem de Hazine 500 milyon dolar kâr elde ederdi" dedi.
VERİLEN YILLIK GEÇİŞ TAHÜDÜ BUGÜNE KADAR HİÇ TUTMADI
Tahsin Tarhan, "49 milyon 275 bin araç yıllık bu köprüyü kullanacak. Kullanmadığı kısmını Devlet şirketlere ödeyecek diye bir projeye imza atarsanız bunun altından kalkamazsınız. Köprü kullanılmaya başladığı tarihten bugüne kadar hiçbir yılda 49 milyon araç geçiş rakamını yakalayamamış bir köprüden bahsediyoruz" diye konuştu.
