'Bundan sonra liyakata göre değil'

'Bundan sonra liyakata göre değil'
Artı TV'de yayımlanan Söz Sırası programının konuğu Hukukçu Mehmet Emin Aktar oldu.

Mehmet Emin AKTAR


ARTI GERÇEK- "17 Nisan'da Resmi Gazete'de yayınlanarak yürürlüğe giren Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Kanunu düzenlemesiyle getiriliyor, ne tür haklarımız kısıtlanıyor? Bu yasanın gündeme gelmesinin nedeni geçtiğimiz yıl Anayasa Mahkemesi'nin önceki Güvenlik Soruşturması Yasası'nı belli hükümlerini iptal etmesinden kaynaklanıyor. Yasa yeniden düzenlenerek Meclis'e yeniden getirildi. Ve ilk defa muhalefet grubu yasama meclisini etkili kullanarak yasanın reddini sağladı. İktidarın getirmiş olduğu yasa reddedilmiş oldu. Ancak Meclis Başkanlık Divanı'nda iktidar bloğunun çoğunluğu nedeniyle yeniden karar alınıp yeniden görüşüldü. Oysa Meclis İç Tüzüğü uyarınca, Meclis Genel Kurulu'nda reddedilen bir yasanın üzerinden bir yıl geçmeden tekrar Meclis Genel Kurulu'nda görüşülemeyeceğine dair kesin hüküm var ancak bu yasa yeniden gündeme getirildi ve kabul edilerek 17 Nisan günü Resmi Gazete'de yayınlandı. Anayasa Mahkemesi'nde yeniden tartışılacaktır ama bizim hayatımıza neler getiriyor, özellikle bu yasa nerede uygulanacak?

Bu yasa, kamu görevine girmeye çalışan, memuriyete dahil olmak isteyen insanlar hakkında uygulanacak. Arşiv araştırması, kişinin varsa hakkında adli sicil kaydı, belli olaylar nedeniyle gözetim altına alınıp alınmadığı, kamu davasına açılıp ertelenmesi veya verilmiş bir hükmün açıklanıp ertelenmesine ilişkin kararlar bulunup bulunmadığı, bu hususlarda gerekli araştırmaların yapılmasına ilişkindir. Güvenlik soruşturması ise daha geniş daha detaylı, özel yaşamla ilişkin bir araştırma getiriyor. Ve bu araştırmayı getirdiğinde de sağlıklı objektif araştırmalar yok burada. Tüm devletlerde, belli birimlerde kendi gizliliği ve güvenliği gerektiren alanlarda istihdam edilecek kişiler kabul edildiğinde bir soruşturmadan geçirilmesi, devlet güvenliğini tehdit edecek bir araştırma hakkına sahip olur. Bütün devletler açıkça yapılıyor. Burada ilginç olan şey artık mesela öğretmenler de güvenlik soruşturmasına tabi olacak. Bu şu anlama geliyor; devletin vermesi gereken eğitim sisteminde, iktidarın ya da devletin sahip olduğu ideolojiye sahip olmayanların devlet görevi, öğretmenliğe kabul edilmeyeceği. Bu açıdan bakıldığı zaman bir kaç problem çıkıyor. Bundan sonra liyakata göre değil, iktidarın güvenilir bulunduğu kişilerin istihdam edilerek memuriyete kabul edilmesi gibi yeni bir dönemle karşılaşmış olacağız. İkincisi ve en önemlisi ise kişilerin araştırılmasında bir çok özel hayatı ihlal edecek olacağı ve bu kamuoyu önünde 'lekeleme' yaratacağı. Bu düzenlemenin uygulamada nasıl yansıyacağını şimdiden aşağı yukarı kestirmek mümkün. Geçmiş dönem açısından baktığımızda, liyakattan çok siyasal bir partiye yakınlık ölçütleri üzerinden insanları memuriyete kabul edildiği göz önünde bulundurulduğunda yurttaşlar arasında bir eşitsizliği getireceği muhakkak. Bu açıdan da anayasal denetim sonucunda Anayasa Mahkemesi'nde iptal edileceğini düşünüyorum. Ama iptal edilmezse de kişilerin kamu görevlerine alınmasında artık ciddi kaygılar duymaları, sosyal medyalarından tutun akrabalık durumlarına kadar güvenlik soruşturmasında denetime tabi tutulması suretiyle geniş şekilde ihlal edildiğini, bununla birlikte kişilerin 'lekelenmeme' hakkını da ihlal edeceğini söylemek mümkün"

Öne Çıkanlar